Eisteddfod yr Urdd 2006

Y Cymro - 9/6/06

Wrth inni ffarwelio ag Eisteddfod yr Urdd Sir Ddinbych, mae’n braf gallu dweud bod yr arlwy theatrig gawsom ni yn ystod yr wythnos wedi bod yn galonogol iawn. O’r sioeau cerdd fin nos, i’r holl gystadlaethau gydol yr wythnos. Mae sêr llwyfan y dyfodol yn edrych yn ddisglair iawn.

A minnau eisioes wedi sôn am gyngerdd Caryl a’r sioe Uwchradd ‘Plas Du’ yr wythnos diwethaf, cefais y cyfle'r wythnos hon i weld y sioe oedran Cynradd sef ‘Glyndŵr’ o waith y tîm teuluol Angharad ac Ynyr Llwyd a’u mam Leah Owen.

Olrhain hanes ein harwr cenedlaethol Owain Glyndŵr wnaeth y sioe, yn darlunio ei fywyd o fod yn blentyn ifanc yng Nglyndyfrdwy hyd at y foment hanesyddol o agor y Senedd ym Machynlleth. Gwelwyd hyn oll drwy lygaid tri phlentyn, wrth iddyn nhw fentro i chwilio am y proffwyd Crach Ffinant, er mwyn derbyn cyngor ac arweiniad. Angharad Llwyd oedd hefyd yn gyfrifol am gyfarwyddo’r sioe gyda chast o dros 230 o blant. Tipyn o gast a thipyn o gamp, ac allai mond llongyfarch Angharad a Leah, am ddysgu’r plant i ganu a symud mor raenus, gan greu sioe liwgar, ddramatig a chofiadwy iawn. Roedd y sgript yn llawn hiwmor a’r caneuon yn ganadwy - does ryfedd bod cân ola’r sioe hefyd wedi’i gosod fel y darn prawf i’r corau blwyddyn 6 ac iau ar y pnawn Mawrth.

Llongyfarchiadau hefyd i Ceri Elen o Hen Golwyn am gipio’r Fedal Ddrama eleni. Tim Baker a Manon Eames oedd yn beirniadu’r gystadleuaeth i greu drama un-act a gymer rhwng 40 a 60 munud i’w pherfformio. Rhaid cyfaddef bod y feirniadaeth yn gyffredinol yn eitha’ negyddol, ac mae hyn yn peri gofid i mi, gan fod angen hybu a meithrin ein dramodwyr ifanc gan ganmol eu rhinweddau yn hytrach na’r beiau. Wedi’r cwbl, mae chwaeth pob beirniad yn wahanol iawn.

Dwi hefyd yn falch bod Radio Cymru am ddarlledu’r tair drama a ddaeth i’r brig, gan ddilyn y patrwm sydd wedi bodoli ers pedair blynedd bellach. Clod i’r cynhyrchydd Aled Jones yn y BBC ym Mangor felly, ond cywilydd mawr ar ein cwmnïau dramâu fel Sgript Cymru sy’n fod i feithrin dramodwyr!! Onid ar lwyfan y dylai’r dramâu yma fod er mwyn inni eu gweld, ac nid dim ond eu clywed…?

Ac o sôn am glywed, dwi mor falch imi weld y wledd o gystadlu ar noson ola’r Eisteddfod gyda’r aelwydydd a’r unigolion yn rhoi naws theatrig iawn i’r nos Sadwrn. O berfformiad caboledig a chadarn Aelwyd Chwilog o’r gân ‘America’ o ‘West Side Story’, i Rhidian Marc a ddaeth yn ail am ganu unawd allan o sioe gerdd. Criw Aelwyd Berfformio Dyffryn Tywi wedyn a’u dehongliad o’r ddrama gerdd ‘Jac Tŷ Isa’, ac Ysgol Gyfun Plasmawr ddaeth i’r brig yn yr un gystadleuaeth. Lliw a rhialtwch Aelwyd Chwilog ar y chwarter awr o adloniant, ac Elin Phillips yn cipio Gwobr Goffa Llew am y cyflwyniad theatrig. Wythnos o hanner o gystadlu brwd yn llygad yr haul Sir Ddinbych, ac wythnos llawn gobaith i ddyfodol llwyfannau Cymru.