'Shawshank Redemption'

16/10/09

Ai fi oedd yr unig un yn y Wyndhams oedd heb weld y ffilm Shawshank Redemption neu heb ddarllen nofel Stephen King hyd yn oed? Roedd pawb a glywodd mod i ar fy ffordd yno yn hynod o eiddigeddus, ac yn ffans mawr o'r ffilm. Roedd ambell un yn honni iddynt fedru ail adrodd llinellau'r ffilm ar gof! Selog ta trist o beth ‘di hynny?

Beth, felly yw'r swyn sy'n gyfrifol am droi'r nofel am gyfeillgarwch dau garcharor yn y Shawshank State Prison yn glasur llenyddol, gweledol a bellach yn gynhyrchiad llwyfan llwyddiannus yn y West End?

A bod yn onest, doedd y syniad o wylio drama mewn carchar gan 19 o gast gwrywaidd ddim yn apelio. Gwta ddwy flynedd yn ôl, ganllath lawr y lôn yn y Garrick, cofio mentro'n bryderus i weld ‘Bad Girls - The Musical’. Carchar, carwriaeth, cam-drin a'r canu oedd yn fy aros bryd hynny, a rhywbeth yn debyg oedd ar lwyfan y Wyndhams y tro hwn. Peidiwch â'n ngham-ddallt i. Nid drama gerdd sydd yma ond yn hytrach cynhyrchiad gafaelgar, tywyll, treisgar a trasig mewn mannau am y modd y llwyddodd un dyn i wyrdroi ffordd o feddwl y frawdoliaeth gaeth a'r swyddogion llwgr. Yr eiddil yn trechu'r gormeswyr, ac yn cynnig gobaith i'r gwan.

Mae'r sialens o droi nofel, neu ffilm lwyddiannus yn gynhyrchiad llwyfan yn dipyn o fynydd i'w ddringo, ond yn amlwg yn gwerthu, fel mae ‘Calendar Girls’, ‘On the Waterfront’ a ‘Breakfast at Tiffany's’ wedi profi'n ddiweddar. Y demtasiwn yw dechrau cymharu’r perfformiadau a'r golygfeydd. Fel un oedd ddim yn gyfarwydd â gwaith King na’r ffilm, y dasg oedd i fy niddanu, fy niddori, fy nghyffwrdd ac o bosib fy addysgu.

A bod yn onest, fe lwyddodd y cynhyrchiad yn hynny o beth. Roedd perfformiadau Kevin Anderson fel y cyfrifydd ‘Andy’, sy’n honni ei fod yn ddi euog o lofruddio ei wraig a’i gyd garcharor ‘Red’ (Reg E Cathey) yn gofiadwy ac yn ganmoladwy. Roedd gan ‘Red’ dipyn mwy o dasg i’w gyflawni wrth adrodd yr hanes i ni’r gynulleidfa, ac erbyn diwedd y ddrama, a’i gyfnod yntau yn y carchar, cafwyd eiliadau o theatr hynod o sensitif a theatrig. Roedd llwybr storïol ‘Andy’ yn dipyn mwy o dasg, ac yntau’n gorfod diosg ei dillad yn gyfan gwbl o fewn munudau cynta’r ddrama, cyn cael ei dreisio gan y bwli ‘Bogs’ (Joe Hanley) a’i gyd ‘chwiorydd’. Am ryw reswm, a dwn i’m yn iawn pam, roeddwn i’n cael hi’n anodd cydymdeimlo gyda’r cymeriadau. O’r herwydd, doeddwn i’n malio fawr ddim amdanynt, ac felly, falle, ddim wedi cael blas llawn o ogoniant y nofel.

I’r rhai sy’n ffans o’r ffilm, ac yn wybyddus o gefndir a thranc y cymeriadau, allwn i lawn feddwl y bydd y ddrama’n plesio. I un fel fi, oedd yn gyfan gwbl ddibynnol ar y geiriau oedd yn cael eu hynganu ar y llwyfan, ynghyd â’r awgrymu cynnil yn y golygfeydd, falle nad oedd hynny’n ddigon i lawn werthfawrogi cyfoeth y gwreiddiol.

Mae’r ‘Shawkshank Redemption’ i’w weld ar hyn o bryd yn Theatr y Wyndhams ger Leicester Square. Mwy o fanylion drwy ymweld â www.theshawshankredemption.co.uk